Anna van Bourgondië. Zij was als vrouwelijke ondernemer en bestuurder haar tijd heel ver vooruit. Ze stond haar mannetje in een tijd dat het woord feminisme onbekend was. Ze heeft ervoor gezorgd dat een groot deel van Zeeland is geworden tot wat het nu is en Sint-Annaland is haar nog steeds dankbaar voor het werk wat ze heeft verricht. Het ondernemerschap van Anna is één van de kenmerken van het huidige DNA van ons dorp.
Een zeldzame portrettekening van Anna van Bourgondië als tweede echtgenote van Adolf van Kleef.
Levensloop
Anna werd geboren in 1435 als de dochter van de Bourgondische hertog Filips de Goede uit zijn buitenechtelijke relatie met Jacqueline van Steenberghe. Anna groeide op aan het Bourgondische hof in de Nederlanden en werd gouvernante van de latere hertogin Maria van Bourgondië. In 1457 huwde ze met de Zeeuwse edelman Adriaan van Borselen, een bekwaam militair die geridderd werd in 1426, Hij was tevens kamerheer van de hertog. Hij bezat tal van heerlijkheden op Walcheren, zoals (West-Souburg, Oost-Souburg, Brigdamme, Popkensburg, Koudekerke, Zoutelande, Kleverskerke, Grijpskerke, Meliskerke, Ritthem) en Sint Laurens. Het echtpaar bewoonde het kasteel van Souburg, dat aan de familie van Borselen toebehoorde.
Tweede huwelijk
In 1468 stierf haar man Adriaan zonder wettige kinderen na te laten. Anna erfde al zijn bezittingen. In 1470 hertrouwde ze met Adolf van Kleef, heer van Ravenstein en Wijnendale. Voortaan droeg ze de titel van vrouwe van Ravenstein. Adolf was een dichte verwant van de hertogelijke familie en bevelhebber in het Bourgondische leger. Tussen 1475 en 1477 bereikte hij de top van zijn politieke carrière als stadhouder-generaal van de Nederlanden. In 1483 werd hij medelid van de regentschapsraad, die de Nederlanden bestuurde namens de minderjarige Filips de Schone. Adolf van Kleef was niet onbekend in Zeeland: hij had het Hof van Kleef bij Zierikzee bewoond en was ook heer van Dreischor en Breskenszand.
Van Anna naar Boudewijn
In het jaar 1498 droeg Anna van Bourgondië haar ambachtsheerlijkheid Sint-Annaland, Hannevosdijk en Moggershil over aan haar stiefbroer Boudewijn van Bourgondië (1446-1508). Hij was eveneens een onwettig kind van Filips de Goede. Behalve in Zeeland had Anna ook in Brugge een eigendom. Kort na 1470 verwierf ze het Hof van Leffinge dat omgedoopt werd tot Hof van Ravenstein. Dat stadspaleis behield ze minstens tot 1501 en waarschijnlijk tot haar dood.
Overlijden
Anna overleed op 14 januari 1508. Haar hart werd begraven bij haar eerste man in de kerk van West-Souburg. Haar lichaam werd echter overgebracht naar de eerste, afgebroken Dominicanenkerk in Brussel en daar begraven bij het lichaam van haar tweede man. Ze liet geen eigen kinderen na. Sinds haar tweede huwelijk was ze wel de stiefmoeder van Filips van Kleef.
Het kasteel van Souburg en de Zeeuwse polders uit haar nalatenschap gingen na haar dood naar Filips van Bourgondië, een andere halfbroer van Anna, die in 1509 bisschop van Utrecht werd en stierf in 1514. De hiervoor genoemde Boudewijn van Bourgondië kreeg het Hof van Ravenstein in Brugge, echter hij stierf nog hetzelfde jaar.
Inpoldering
Anna van Bourgondië is op de Zeeuwse eilanden vooral bekend wegens het indijken en inpolderen van schorren. Samen met haar eerste man stichtte ze er dorpen en financierde ze de bouw van kerken, zoals Sommelsdijk (1464), Bruinisse (1466) en Sint Philipsland (1487) wat vervolgens in 1532 weer door de zee werd verzwolgen. Hiervoor werd uiteraard ook samengewerkt met andere grondbezitters.
Waar de naam Sint-Annaland vandaan komt
Samen met haar tweede man zette Anna haar inpolderingswerk in Zeeland voort. Sint-Annaland, ontstond als polder door het indijken van schorren en slikken in 1476. Slikken schoren die aan Anna’s eerste man hadden toebehoord. Hiervoor had ze op 6 januari 1475 aan het Hof te Brugge de toestemming verkregen – het octrooi – van Karel de Stoute. Anna stichtte er een kerk die ze opdroeg – en daarmee het gehele dorp – aan haar schutspatrones, de heilige Anna. De naam Sint-Annaland is dus afgeleid van Anna’s beschermheilige en niet aan haar zelf.
© 2025 Dorpsgemeenschap Sint-Annaland – Alle rechten voorbehouden
Privacy | Gerealiseerd door: JP Webontwerp